Blog

Kwaliteitsbeleid in de zorg: wat, waarom en hoe?

Geschreven door Saskia de Koning | 7-mrt-2023 22:32:00

 

Wat is kwaliteitsbeleid in de zorg?

In artikel 4 van de wet staat dat de zorgaanbieder verplicht is de eigen kwaliteit te bewaken, beheersen en verbeteren. Zo ben je als zorginstelling verplicht te voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen. Een voorbeeld hiervan is het bespreken van een zorgplan met de cliënt, of het hebben van een klachtenregeling. 

Maar die wet is zo wel erg breed, want wat is dan kwaliteit? En wat is dan beleid verbeteren? Ben je er al met een kwaliteitsmanagementsysteem waarin staat dat je dingen wil gaan verbeteren? 

Want zoals Marcel Levi zegt: ‘Je wordt in dit land makkelijker zorgdirecteur dan patatbakker’

Wetten rondom kwaliteit van zorg

Gelukkig zijn er meer wetten, protocollen, keurmerken en certificaten die ervoor zorgen dat je met compliance aan de slag moet. Niet vanuit een opgelegde wet maar ook omdat je zonder die keurmerken gewoonweg niet als betrouwbaar wordt gezien door de consument.

Dit zijn verplichte wetten:

De wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg
De WKKGZ is ingevoerd in 2016 en is er met name voor de cliënt. Zo wordt er via deze wet voor gezorgd dat cliënten kunnen vertrouwen op goede kwaliteit van zorg. Maar ook een goede, snelle en laagdrempelige afhandeling van klachten of geschillen wordt hierin afgedwongen.

De wet BIG
Ook deze wet is ter bescherming van de cliënt. Hierin staat bijvoorbeeld beschreven dat alleen BIG-geregistreerde zorgverleners behandelingen mogen uitvoeren.

Wet van medezeggenschap cliënten zorginstelling
Iedere zorginstelling is verplicht een cliëntenraad te hebben. Als zorginstelling moet je de cliëntenraad informatie verlenen, de ruimte geven te overleggen met de directie en te adviseren en te besturen.

Wet toetreding zorgaanbieders (WTZA)
Een nieuwe wet die pas sinds 1 januari 2022 in werking is getreden. Via de WTZA worden de kwaliteitseisen getoetst wanneer je een nieuwe zorginstelling start. Deze wet voorkomt dus dat je sneller en makkelijker een zorginstelling begint dan een frietkraam.

Keurmerken en certificaten in de zorg

Er zijn, naast de verplichte wetten, ook verschillende certificaten en keurmerken te halen in de zorg. De meest bekende, vanwege hun focus op de algemene kwaliteit, zijn bijvoorbeeld de ISO 9001 en de HKZ-normen.

Daarnaast zijn er normen die zich specifiek richten op het beschermen van privacy en informatiebeveiliging (ook buiten de zorgbranche): de ISO 27001. Of denk aan algemene hygiënenormen als HACCP, die ook in de horeca geldt.

Meer gespecificeerd worden de certificaten en keurmerken per vakgebied. Binnen de thuiszorg zijn andere keurmerken van toepassing dan in cosmetische klinieken en een ZZP’er kan zich ook weer onderscheiden met speciale keurmerken.

Kortom, veel eisen waar je als zorginstelling aan moet en kan voldoen. Het gevaar ligt al snel op de loer dat je gaat verzamelen om het verzamelen en het stuk tussen verbeteren en resultaat overslaat.

Want alleen voldoen aan deze eisen omdat het nu eenmaal handig is, komt de kwaliteit van de zorg niet ten goede. Hierdoor wordt het een tijdrovende en administratieve last in plaats van een kwaliteitsverbetering.

Met het juiste kwaliteitsmanagementsysteem maak je dat administratieve stuk makkelijker, leuker en beter.

Het belang van kwaliteitsbeleid in de zorg

Kwaliteit is eigenlijk heel simpel. Het draait erom dat je aan de verwachtingen van de cliënt voldoet bij het verlenen van diensten. Een kwaliteitsmanagementsysteem helpt een organisatie om die zorg te leveren zoals afgesproken en om te verbeteren waar nodig. Zo wordt het niveau van kwaliteit beter en beter.

Maar kwaliteit is niet alleen belangrijk voor de zorg zelf, maar ook als een strategisch middel om klanten te houden en te groeien in de markt. Met een bewezen goede kwaliteit van zorg is de zorgverlener in staat om klanten te vinden, aan zich te binden en te behouden.

En dat is nog niet alles, want goede kwaliteit kan zelfs helpen om de kosten omlaag te brengen door slimme inrichting en beheersing van het (optimale) proces. Zo gaat de productiviteit omhoog en wordt er meer gedaan voor minder.

Wanneer je het kwaliteitsmanagement inzet als integraal onderdeel in de organisatie gaat het pas echt werken. Het simpelweg vertellen wat medewerkers anders moeten doen in hun werkzaamheden werkt niet. Het moet gaan leven.

Geef ze inzicht in de te verbeteren processen of laat ze meedenken over mogelijke verbeteringen. Wanneer je dit op de juiste manier weet in te zetten, heb je meteen een van de grootste voordelen van een goed kwaliteitsbeleid te pakken.

Hoe zorg je voor een goed kwaliteitsbeleid?

Wanneer je kwaliteitsbeleid in alle lagen van de organisatie weet door te voeren, biedt dit perspectief voor de toekomst. Kwaliteit gaat over betrouwbaarheid, tijdstip, plaats, flexibiliteit en effectiviteit. Dus dat kwaliteitssysteem moet niet een last worden waar niemand meer wijs uit wordt door alle regels en toevoegingen. 

Zo wordt het niet langer als een last gezien maar juist als een hulpmiddel om de lange termijn doelstellingen te halen. Dus eigenlijk heb je hier te maken met drie voordelen: topkwaliteit van zorg en dienstverlening, tevreden cliënten en meer omzet met lagere kosten. 

De juiste aanpak, visie, veranderingen, overzicht en systemen heb je hiervoor nodig. In een kwaliteitsmanagementsysteem leg je die processen vast, documenteer je standaard afspraken en creëer je betrokkenheid van je medewerkers. Alle informatie op één plek, zorgt voor een eerste stap in het verbeteren van jouw kwaliteitsbeleid. 

Belangrijk, want de zorg verandert constant. Zorgverleners moeten rekening houden met nieuwe ontwikkelingen in bedrijfsprocessen en informatiesystemen. Bovendien hebben zorginstellingen te maken met een groeiende groep ouderen en bezuinigingen. Het is daarom belangrijk om een goed kwaliteitsbeleid te hebben.