De trends voor 2025 zijn tweeledig: enerzijds gebaseerd op eerdere ontwikkelingen, anderzijds op wat experts verwachten dat dit jaar belangrijk wordt in de publishing wereld.
Het is waardevol om op de hoogte te zijn van wat er speelt in de wereld van (digital) publishing, of je nu schrijver bent, werkt bij een uitgeverij of content maakt. Wie trends kent, kan er beter op inspelen.
Wat zijn publishing trends?
Publishing, of uitgeven, is een breed begrip. In basis is het een proces waarbij een tekst, verhaal of idee wordt gepresenteerd aan publiek. Dat kan in boekvorm, als tijdschrift of krant, maar het kan ook gaan om bijvoorbeeld blogs en podcasts. Uitgeverijen helpen schrijvers om boeken te publiceren en verkopen, maar ook een auteur die zelf zijn werk deelt, bijvoorbeeld via een website, is bezig met publishing.
Vandaag de dag zie je vooral veel vernieuwing in digital publishing, het uitgeven van content in een digitale vorm. Denk bijvoorbeeld aan een boek op een e-reader, een blog of een nieuwswebsite.
Al een aantal jaar brengen we jaarlijks de laatste publishing trends, ontwikkelingen of vernieuwingen in hoe mensen verhalen lezen, ernaar luisteren en delen, in kaart. Het is niet vreemd om te verwachten dat trends zich vooral op het digitale vlak zullen ontwikkelen, zoals de groei van het aanbod aan e-books. Maar vergis je niet: niet alle trends zijn digitaal. Denk bijvoorbeeld aan de terugkeer van poëzie in gedrukte vorm, of – verrassend – de gestegen verkoop van papieren boeken vergeleken met vijf jaar geleden. Publishing trends helpen jou als uitgever of schrijver om mee te gaan met wat het publiek verwacht. Vaker dan verwacht gaat het om het hele spectrum aan technieken, wat het zinvol maakt om trends vanuit een multichannel publishing perspectief te bekijken en je niet slechts op één aspect te richten.
Gebruik van AI steeds normaler
Voor sommigen klinkt het misschien als een open deur, maar gaan toch ook weer even stilstaan bij AI in publishing trends. Want waar artificial intelligence ook voorgaande jaren al een plek verdiende tussen de heersende trends, is de rol ervan in 2025 nóg groter en bovendien van een andere aard.
Wat vooral opvalt is dat het gebruik van AI in het schrijfproces normaler wordt. Waar het een paar jaar geleden nog vooral ging over de gevaren van AI, wordt het nu steeds meer omarmd als een tool voor schrijvers en makers in alle hoeken van de uitgeverijwereld.
AI wordt bijvoorbeeld al door veel auteurs ingezet om de niet-creatieve aspecten van het schrijfproces over te nemen, zoals redigeren en het plannen en uitvoeren van marketingactiviteiten. Wel is er vanuit auteurs ook een nieuw soort kritiek op AI die zich met name focust op het trainen van Large Language Models (LLM’s). AI leert, door het analyseren van bestaande content zoals boeken en blogs, van menselijke auteurs. De betreffende auteurs krijgen daarvoor echter geen compensatie. Sommige grote uitgeverijen in de Verenigde Staten publiceren daarom al disclaimers bij nieuw werk, waarin zij specifiek opnemen dat de betreffende content niet gebruikt mag worden voor analyse ten behoeve van LLM’s.
Aanbod en productiekosten van audioboeken veranderen
Ook de wereld van audioboeken verandert snel en mede dankzij AI. Het maken van audioboeken kostte vroeger meer tijd en geld. Nu kunnen uitgevers en auteurs met behulp van AI-tools sneller en goedkoper produceren. Om dezelfdee redenen wordt het uitbrengen van een audioboek ook makkelijker voor beginnende en ervaren zelfstandige schrijvers.
Een platform zoals Spotify for Authors draagt daaraan bij. Auteurs krijgen via dat platform toegang tot allerlei handige tools en gegevens voor distributie. Gecombineerd met AI-gegenereerde stemopnames is het makkelijker dan ooit om een professioneel audioboek te publiceren zonder tussenkomst van een (grote) uitgever.
Volgens experts zal AI-narratie ook steeds gebruikelijker worden. AI-stemmen klinken namelijk steeds natuurlijker en zijn in sommige gevallen zelfs niet van menselijke voorlezers te onderscheiden. Productiekosten worden daarmee lager. De nieuwe technologie opent ook deuren voor creatieve vernieuwing. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van geluidseffecten, meertalige versies of meerdere stemmen in een dialoog.
De verwachting is dat deze trend alleen maar verder zal groeien. Schrijvers krijgen op die manier meer opties, met name op het vlak van zelfstandigheid en bereik.
Meer auteurs kiezen voor directe verkoop
Een trend die op een natuurlijke manier volgt op de voorgaande, heeft betrekking op de financiële kant van het schrijven en uitgeven van boeken. Steeds meer auteurs nemen de verkoop van hun werk namelijk in eigen hand. In plaats van te vertrouwen op traditionele uitgeverijen, kiezen ze ervoor om hun boeken zelf te verkopen. Via eigen websites, nieuwsbrieven of platforms zoals Patreon en Spotify for Authors. Vooral in Engelstalige landen is deze trend in opmars.
Door deze directe aanpak houden auteurs meer controle over hun werk, en de presentatie en prijs ervan. Ook blijft een groter deel van de opbrengst in hun eigen zak. Directe verkoop biedt ook ruimte voor persoonlijk contact met lezers. Auteurs kunnen exclusieve content aanbieden, zoals bonushoofdstukken, luisterfragmenten of handtekeningen. Ze bouwen op die manier aan een community rondom hun werk.
We hebben al eerder geschreven over de zogenaamde digital shift die e-publishing teweeg heeft gebracht.
Papieren boeken als luxeproduct
Misschien wel de meest opvallende publishing trend van 2025 is de comeback van papieren boeken. Hoewel de verkoop van e-books en audioboeken nog altijd stijgt, zien we óók een toename in de populariteit van fysieke boeken en tijdschriften.
Opvallend is dat lezers niet per se meer boeken kopen, maar wel vaker kiezen voor speciale uitgaven. Denk aan luxe uitvoeringen van boeken, met een hardcover of bijzondere illustraties, of bijvoorbeeld een koffietafelboek: een boek dat fungeert als eyecatcher op je salontafel.
Social media (met name TikTok) versterken deze trend. Op BookTok worden de mooiste boeken enthousiast gedeeld en dat zorgt voor extra vraag en interesse.