Industrie 4.0: de transformatie van kwaliteitsmanagement in de maakindustrie

Wat is industrie 4.0?

De industriële revolutie is ons allemaal wel enigszins bekend uit de geschiedenisboeken. Maar wist je dat we hier eigenlijk nog steeds middenin zitten? Goed, enige nuance is wel op zijn plaats: we zitten wel al in de vierde fase van het proces. En we zijn ook al een heel stuk opgeschoten sinds de eerste fase! In 2011 werd het woord industrie 4.0 voor het eerst gebruikt toen de Duitse overheid een nieuw industrieel beleid, 'Industry 4.0', introduceerde. Inmiddels is het concept niet meer weg te denken uit de maakindustrie.

De vierde industriële revolutie wordt aangedreven door verschillende kenmerkende elementen, waaronder netwerken, data, en slimme technologieën voor het maken van analyses en het doen van voorspellingen op basis van machine learning. Binnen industrie 4.0 zijn alle processen in de keten met elkaar verbonden en ook in staat om met elkaar te communiceren. De nadruk wordt gelegd op het integreren en automatiseren van processen in de supply chain, waarbij het hoofddoel altijd hetzelfde is: een continue verbetering op het gebied van klantgerichteid en personalisatie.

Van Industry 4.0 naar Quality 4.0?

Dat kwaliteitsmanagement een steeds belangrijkere en grotere rol speelt bij de prestaties van bedrijven actief binnen de maakindustrie, is inmiddels algemeen bekend. Maar het gaat iets verder dan alleen het belang van kwaliteitsmanagement: met de komst van industrie 4.0 en de daaraan gekoppelde introductie van nieuwe technieken en systemen verandert ook het gezicht van kwaliteitsmanagement. Zo worden (delen van) kwaliteitscontroles steeds meer geautomatiseerd, wordt data steeds meer 'real-time' verzameld en geanalyseerd, en worden processen voortdurend verbeterd door nieuwe inzichten. We zijn het tijdperk van reageren voorbij en zijn ons nu steeds meer aan het bekwamen op het vlak van anticiperen, of vooruit denken. We zijn als het ware ons voorspellende vermogen aan het ontwikkelen met behulp van de voor industrie 4.0 kenmerkende elementen. De geldende standaarden op het gebied van kwaliteit en productie schieten door deze ontwikkelingen in rap tempo omhoog. En om de kwaliteit van processen en productie, en het beheren daarvan, in gelijke tred te laten lopen met de ontwikkelingen die door industrie 4.0 gepusht worden, zijn we ook op het gebied van kwaliteitsmanagement in een nieuwe fase aanbeland: quality 4.0.

Wat houdt industrie 4.0 nu echt in?

Nu we weten waar de termen industrie 4.0 en quality 4.0 vandaan komen en waarop ze betrekking hebben, is de grote hamvraag natuurlijk: wat kunnen we ermee en wat zijn de voor- en eventuele nadelen van deze nieuwe fase? Eén van de belangrijkste ontwikkelingen, die van grote meerwaarde is voor onder andere quality 4.0, is de 'supply chain'-integratie, waarmee men doelt op een 'ideale situatie' waarin de systemen van fabrikanten, leveranciers, én klanten met elkaar verbonden zijn. Het grote voordeel daarvan is dat alle systemen met elkaar kunnen communiceren waardoor het makkelijker wordt om de verschillende processen naadloos op elkaar te laten aansluiten. Om deze ideale situatie te kunnen nastreven, wordt dus gebruik gemaakt van een flink aantal nieuwe technieken en systemen die de afgelopen jaren zijn ontwikkeld.

Smart Industry

De komst van het IoT, het Internet of Things maar ook wel 'smart industry' genoemd, zorgt ervoor dat simpele apparaten en machines met elkaar kunnen communiceren. Zo krijgen ‘normale’ apparaten een technologische upgrade, door de toevoeging van sensoren en actoren, waardoor deze apparaten zélf dingen kunnen herkennen en deze ook kunnen communiceren naar andere apparaten of systemen. Om dit tastbaar te maken, een voorbeeld: stel je eens een koelkast in de supermarkt voor die, wanneer hij bijna leeg is, een seintje geeft aan het bevoorradingssysteem dat er nieuwe producten ingekocht moeten worden om de koelkast bij te vullen. Dit is een simpel voorbeeld, maar je kunt je wellicht voorstellen dat dit ook op veel grotere schaal kan gebeuren, als bijvoorbeeld hele fabrieken in staat zijn om met elkaar te communiceren.

Kunstmatige intelligentie (AI)

Misschien wel de belangrijke ontwikkeling van de laatste twee jaar, is de grootschalige introductie van kunstmatige intelligentie, of AI, in de maakindustrie, maar ook in talloze andere sectoren. Natuurlijk was het er al langer, maar de laatste twee jaar, zeker door de introductie van populaire AI-tools als ChatGPT en Midjourney, heeft deze een enorme vlucht genomen en wordt daardoor gezien als het ontbrekende stukje in de vierde industriële revolutie. Kunstmatige intelligentie is nét een stapje verder dan het Internet of Things. Binnen het IoT zijn losse elementen, bijvoorbeeld in de supply chain, in staat om met elkaar te communiceren. Met behulp van kunstmatige intelligentie kunnen deze losse elementen niet alleen met elkaar communiceren, maar ook ontwikkelingen voorspellen. Dat gaat zo: machines en apparaten wordt geleerd bepaalde patronen te herkennen, waardoor ze een voorspellend vermogen ontwikkelen en uiteindelijk zelfs zelfstandig beslissingen kunnen nemen. Op die manier worden fouten binnen productieprocessen opgespoord en gecorrigeerd. Bovendien kunnen apparaten zelf aangeven wanneer het onderhoud nodig heeft, zodat productieprocessen niet in de soep lopen door achterstallig onderhoud.

Cloud computing

Een belangrijke ontwikkeling voor kwaliteitsmanagement is de komst van cloud computing. Door cloud computing wordt voor bedrijven mogelijk om beveiligd (real-time) data te kunnen bewaren en inzien. Dit is één van de belangrijkste stappen die het afgelopen decennium gezet is op het vlak van kwaliteitsmanagement: altijd en overal real-time data kunnen inzien en wijzigen.

Wat zijn de voordelen van Quality 4.0?

Kwaliteitsmanagement in combinatie met industrie 4.0 – wat gaat dat mijn bedrijf wel niet kosten? Zeker geen rare vraag, want om alle apparatuur industrie 4.0 proof te maken, dat vereist nogal wat modificaties. Maar, je krijgt er wel wat voor terug! En de voordelen, die er zeer zeker zijn, spreken boekdelen: verbeterde bedrijfsprestaties, gestroomlijnde processen, hogere kwaliteit op meerdere vlakken, én meer zekerheid.

Verbetering van prestaties

Door de bovengenoemde systemen te integreren in jouw bedrijf zorg je voor een enorme potentiële groei in de prestaties van je bedrijf. Een bijkomend voordeel is dat onder invloed van de door industrie 4.0 in gang gezette ontwikkelingen ook kwaliteitsmanagement effectiever, sneller, en efficienter wordt, waardoor zogenaamde faalkosten – kosten die ontstaan door fouten (falen) in het productieproces die voorkomen hadden kunnen worden – flink zullen dalen. 

Als het kwaliteitsmanagementsysteem volledig functioneert op basis van het lerende vermogen van systemen in de supply chain, waarmee de accuraatheid van gegevens gewaarborgd wordt, kun jij als kwaliteitsmanager je eigen focus verleggen. Wat ga je doen met de extra tijd die je in je schoot geworpen krijgt doordat alle microprocessen worden overgelaten aan en geregeld door systemen die volledig op AI draaien?